Gerhard Schoonhagen

Zonder hem hadden we nu misschien nog met katoen gewerkt
Wie na 2011 voor het vak zonweringspecialist heeft gekozen is misschien niet op de hoogte van de rol die Gerhard Schoonhagen heeft gespeeld in de ontwikkeling van onze sector. Goed om even een stuk geschiedenis weer te geven. Met een flinke dosis technische kennis over textiel werkte Schoonhagen begin jaren 70 voor de ‘Emsdettener Baumwolle Industrie’ (EBI). Zonweringsdoek was in die jaren een katoenweefsel en werd hoofdzakelijk gebruikt voor het (her)bekleden van markiezen. Met de uitvinding van Dralon acryldoek veranderde het landschap behoorlijk: ineens was er een doek dat weerbestendig, krimpvrij en rot- en schimmelvrij was. Schoonhagen werkte actief mee aan de omschakeling van katoen naar acryl en kreeg de dankbare taak om de branche ervan te overtuigen dat dit doek een nieuwe tijd inluidde.

Schoonhagen: “Verandering is voor veel mensen moeilijk. In de jaren 70 kwam echter het knikarmscherm ten tonele en daar was acryldoek perfect voor. In Emsdetten konden we naadloze doeken weven, waardoor het doekgedrag in knikarmschermen ook nog eens verbeterde. Bovendien konden we streepdessins nu naadloos leveren, in plaats van in banen gestikt. Langzaamaan schakelde de markt over op Dralon acryldoek. Wat volgde was de ontwikkeling van betere garens, er werd in het begin vaak nog met katoen gestikt. Dan was de stiknaad de zwakste schakel. En helemaal onvoorstelbaar was het feit dat veel bedrijven nog zelf confectioneerden en de gestikte doeken gewoon opgevouwen weglegden. Nu niet meer voor te stellen, maar het verwerken en opslaan op rol moest echt doorgevoerd worden.”

De overstap van acryl- naar polyesterweefsel
Inmiddels is acryldoek de norm en zien we overal polyesterdoek in zwang komen. Ook dat hebben we te danken aan de inspanningen van Schoonhagen. “Markilux was omgedoopt tot swela en onder die vlag werd in 2010 het polyesterdoek ‘Sunsilk’ geïntroduceerd. Ook daar stuitte ik op veel plaatsen op weerstand, immers dit was weer een verandering die anders werken met zich meebracht. We zochten naar oplossingen om het polyesterdoek mooi te kunnen confectioneren en tot perfect doekgedrag te komen. Hoogwaardig technisch verlijmen bleek de oplossing. Daarmee maak je naden die zo sterk als het weefsel zelf zijn. Geen sinecure, maar het aantal lijmmachines dat vandaag in Nederlands operationeel is zegt genoeg over het succes”, concludeert Schoonhagen.

De rol van confectioneurs in Nederland
In de loop der jaren werd het systeem van denken anders. Schoonhagen beschrijft de opkomst van de fabrikanten die kant en klaar maatwerk aanbieden aan de vakhandel. “Dat gaf de veelal in de schuur assemblerende dealer de mogelijkheid om meer te doen in het seizoen. Men kon zich gaan concentreren op verkopen, inmeten en monteren. De fabrikanten zorgden voor op maat gemaakte zonweringen en rolluiken. Dat bracht op het gebied van doeken een nieuw element in het spel: er kwamen confectiebedrijven, die op hun beurt de fabrikanten en de dealers bedienden met kant en klaar geconfectioneerde doeken. Voor de doekweverijen bracht dat weer uitdagingen met zich mee, onder andere de vraag hoe wij ervoor konden zorgen dat de eindgebruiker in aanraking kwam met onze collecties. Marketing werd een serieus item, het gevecht om de nodige vierkante meters presentatieruimte in de showroom ontstond. Vraag creëren, de fabrikant overtuigen van deze vraag uit de markt en ervoor zorgen dat de confectioneurs voldoende doek op voorraad namen om aan de gecreëerde vraag te voldoen.”

De hedendaagse problemen die de branche kent met betrekking tot logistiek en voorraad waren er toen niet, volgens Schoonhagen. “Tussen 1970 en 2000 transformeerde de fabrikant langzaam in een grossier. Lange levertijden werden door de vakhandel niet geaccepteerd, je moest gewoon zorgen voor voorraad. Voorraad bij de confectionerende fabrikant, welteverstaan, of bij de confectiebedrijven. Om dat voor elkaar te krijgen moest er stevig aan netwerken gedaan worden. De gunningsfactor speelde een behoorlijke rol, gevolgd door de vierkante meterprijs van het doek. In die tijd zijn veel samenwerkingsverbanden ontstaan om de slagkracht te vergroten en te kunnen anticiperen op de markt. Voor mij persoonlijk stond de relatie met mijn klanten altijd voorop.” Op de vraag of hij zich bewust is van het feit dat hij weleens als ‘lastig in de omgang’ betiteld werd, antwoordt Schoonhagen lachend: “Ik ben een principe mens. Streng maar rechtvaardig. Wie mij als lastig betitelt, moet misschien de hand eens in eigen boezem steken. Mijn credo was altijd -en is nog steeds- dat wie eerlijk spel speelt, de allerbeste behandeling verdient. Daar is denk ik alles wel mee gezegd.”

Een sprong naar het heden
Schoonhagen kijkt met plezier terug op zijn carrière in de branche. “Ook het samenwerken met onze zuiderburen als klant van onze stoffen was bijzonder prettig. De relatie met de Belgische fabrikanten heb ik in goede herinnering, fijne mensen als je elkaar beter hebt leren waarderen”, herinnert hij zich. Het feit dat Schoonhagen als persoon in zijn rol binnen de doekenindustrie altijd prominent in beeld was, ligt niet aan zijn eigen wens om in de spotlights te staan, maar komt voort uit spraakmakende ontwikkelingen en bijzondere evenementen. Zo organiseerde hij een aantal jaren op rij een swela evenement op de Military van Boekelo, waar de branche te gast was om kennis te nemen van het laatste doekennieuws, te genieten van paardensport en gezellig te netwerken.

Nu, 12 jaar na zijn pensioen, hebben de paarden plaatsgemaakt voor andere activiteiten (alhoewel Schoonhagen in hart en nieren altijd een paardenliefhebber zal blijven). “Ik sta lekker vroeg op en geniet van diverse activiteiten. Eens per week werk ik als freelance buschauffeur en zorg ik ervoor dat forensen in de omliggende dorpen hun aansluiting vinden in het openbaar vervoer. Dat is ontzettend leuk om te doen, je bent onderdeel van hun werkdag. Verder ben ik lid van de Rotary Club en zit ik in het bestuur van een aantal stichtingen. Zo doe ik veel voor de VVE van het complex waar ik woon. Ik geniet van de vrijheid en ben vaak op mijn boot te vinden en bedrijf ook nog eens de roeisport. Uit het verleden heb ik veel contacten in Noord-Duitsland, ik organiseer binnenkort voor hen een mooie tour door Friesland. Eind juni ga ik lekker roeien in Berlijn en binnenkort ben ik in Kopenhagen te vinden, op familiebezoek. Reizen zit me wel in het bloed, ik wil veel zien en genieten van andere landschappen en culturen. En ja, zo af en toe drink ik koffie met bevriende mogendheden uit de zonweringsbranche. Ik heb nog steeds een warm kloppend hart voor de zonweringssector.”

Ter afsluiting vragen we Schoonhagen of hij nog iets wil meedelen aan de branchegenoten van vandaag. Hij hoeft er niet lang over na te denken. “Ben je als fabrikant bewust van het belang van je expediteur, of dat nu de expeditie in je eigen bedrijf betreft, of een externe expeditie. Je kunt nog zulke mooie productietijden en productievolumes hebben, zonder die ‘last mile’ om alles ongeschonden en op tijd op de plek te krijgen ben je niets. Je expediteur is de laatste schakel in het klantcontact. Besteed daar alle aandacht aan.”